01-13-2012, 12:57 PM
QUI TRÌNH NUÔI CẤY PHÂN LẬP VI KHUẨN Neisseria meningitidis
1. Phạm vi áp dụng: phòng xét nghiệm vi sinh lâm sàng từ cấp trung ương, tỉnh, thành phố.
2. Nguyên lý:
Vi khuẩn Neisseria meningitidis (não mô cầu) thuộc giống Neisseria bộ Neisseriaceae, có thể sống cộng sinh ở đường hô hấp trên (mũi-họng) của người một thời gian mà không gây triệu chứng lâm sàng. Nhiễm trùng não mô cầu chỉ xảy ra ở người, bệnh có thể diễn biến rất nặng, phổ biến nhất là viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết gây sốc nhiễm trùng nhiễm độc, có tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều lần viêm màng não do vi khuẩn khác và lây lan thành dịch.
Ít phổ biến hơn, não mô cầu có thể di chuyển theo dòng máu tới các tổ chức khớp, phổi, van tim để gây nên viêm khớp, viêm phổi, viêm nội tâm mạc. Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh nhân mắc thể nhiễm trùng tối cấp như vậy không nhiều, khoảng chừng 90% các trường hợp nhiễm não mô cầu thường chỉ bị nhiễm trùng khu trú vùng sau tỵ hầu, đôi khi là nhiễm khuẩn huyết song nhiễm khuẩn huyết đã được giới hạn bởi sức đề kháng của cơ thể.
Vị trí ưa thích của não mô cầu ở đường hô hấp trên của người là vùng sau của tỵ hầu, vi khuẩn có thể tồn tại ở đó vài tuần và có thể tồn tại lâu ở một số cá thể. Hãn hữu, có thể tìm thấy não mô cầu ở vùng tiết niệu-sinh dục và trực tràng.
Não mô cầu lây từ người này sang người khác qua sự tiếp xúc trực tiếp với đường hô hấp trên hoặc qua các giọt dịch dạng khí phát tán khi nói chuyện, ho, hắt hơi của người mang vi khuẩn. Não mô cầu khó tồn tại ở ngoại cảnh và người là vật chủ duy nhất.
Não mô cầu có vỏ polysaccarit (xác định được bởi phản ứng ngưng kết với các typ huyết thanh đặc hiệu) với nhiều cấu trúc kháng nguyên khác nhau, là cơ sở để phân loại não mô cầu thành 13 nhóm huyết thanh. Đại đa số bệnh não mô cầu là do chủng vi khuẩn các typ huyết thanh A, B, C, W135 và Y gây nên.
Để giám sát dịch tễ những typ huyết thanh gây bệnh dịch của vi khuẩn N.meningitidessau khi được phân lập và định danh, phản ứng ngưng kết chủng vi khuẩn với những kháng huyết thanh đặc hiệu vỏ phổ biến là các typ A, B, C, W135 và Y được thực hiện trên phiến kính hoặc bằng bộ sinh phẩm ngưng kết latex.