Một bệnh nhân nam 42 tuổi vào viện với triệu chứng: vàng da, vàng mắt. Kết quả xét nghiệm cho thấy:
- Số lượng hồng cầu là 1,9.1012/L
- Nồng độ bilirubin toàn phần trong máu là 120 umol/L, nồng độ bilirubin liên hợp trong máu là 4,2 umol/L.
Là một kỹ thuật viên xét nghiệm:
2.1. Anh (chị) hãy giải thích nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân và các kết quả xét nghiệm nêu trên?
2.2. Anh (chị) trình bày các nguyên nhân gây vàng da?
Đáp án
Giải thích nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân và các kết quả xét nghiệm:
Nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân:
- Bệnh nhân có biểu hiện vàng da và vàng mắt là do nguyên nhân tan máu.
- Do số lượng hồng cầu giảm, nồng độ bilirubin toàn phần tăng trong đó chỉ tăng bilirubin tự do.
Giải thích kết quả xét nghiệm:
- Số lượng hồng cầu của bệnh nhân là tăng so với bình thường. Vì bình thường ở nam giới số lượng hồng cầu là 4,3 – 5,8.1012/L.
- Nồng độ bilirubin toàn phần là 120 umol/L tăng so với bình thường.
- Nồng độ bilirubin liên hợp bình thường, nồng độ bilirubin tự do = 120- 4,2= 115,8umol/L tăng so với bình thường.
Các nguyên nhân gây vàng da:
Vàng da do nguyên nhân tại gan:
Trong viêm gan virus, chức năng gan bị giảm, khả năng liên hợp bilirubin kém làm cho bilirubin tự do trong máu tăng. Khi viêm gan, các nhu mô gan bị phù nề gây chèn ép các vi quản mật gây tắc mật, làm cho bilirubin liên hợp không xuống mật và ruột, nó tràn vào máu, gây tăng cả bilirubin liên hợp.
Vàng da do nguyên nhân trước gan:
Mọi trường hợp tan huyết hay hồng cầu bị phá huỷ hàng loạt đều làm cho tăng thoái hoá Hb dẫn đến tăng bilirubin tự do. Xét nghiệm thấy bilirubin toàn phần tăng, chủ yếu là bilirubin tự do.
Vàng da do nguyên nhân sau gan:
Trong quá trình này, mật không đổ xuống ruột được do sỏi mật, u đầu tuỵ hoặc u mạc treo... chèn gây tắc ống mật chủ. Bilirubin liên hợp bị ứ trong ống mật, tràn vào máu.
- Số lượng hồng cầu là 1,9.1012/L
- Nồng độ bilirubin toàn phần trong máu là 120 umol/L, nồng độ bilirubin liên hợp trong máu là 4,2 umol/L.
Là một kỹ thuật viên xét nghiệm:
2.1. Anh (chị) hãy giải thích nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân và các kết quả xét nghiệm nêu trên?
2.2. Anh (chị) trình bày các nguyên nhân gây vàng da?
Đáp án
Giải thích nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân và các kết quả xét nghiệm:
Nguyên nhân gây vàng da, vàng mắt của bệnh nhân:
- Bệnh nhân có biểu hiện vàng da và vàng mắt là do nguyên nhân tan máu.
- Do số lượng hồng cầu giảm, nồng độ bilirubin toàn phần tăng trong đó chỉ tăng bilirubin tự do.
Giải thích kết quả xét nghiệm:
- Số lượng hồng cầu của bệnh nhân là tăng so với bình thường. Vì bình thường ở nam giới số lượng hồng cầu là 4,3 – 5,8.1012/L.
- Nồng độ bilirubin toàn phần là 120 umol/L tăng so với bình thường.
- Nồng độ bilirubin liên hợp bình thường, nồng độ bilirubin tự do = 120- 4,2= 115,8umol/L tăng so với bình thường.
Các nguyên nhân gây vàng da:
Vàng da do nguyên nhân tại gan:
Trong viêm gan virus, chức năng gan bị giảm, khả năng liên hợp bilirubin kém làm cho bilirubin tự do trong máu tăng. Khi viêm gan, các nhu mô gan bị phù nề gây chèn ép các vi quản mật gây tắc mật, làm cho bilirubin liên hợp không xuống mật và ruột, nó tràn vào máu, gây tăng cả bilirubin liên hợp.
Vàng da do nguyên nhân trước gan:
Mọi trường hợp tan huyết hay hồng cầu bị phá huỷ hàng loạt đều làm cho tăng thoái hoá Hb dẫn đến tăng bilirubin tự do. Xét nghiệm thấy bilirubin toàn phần tăng, chủ yếu là bilirubin tự do.
Vàng da do nguyên nhân sau gan:
Trong quá trình này, mật không đổ xuống ruột được do sỏi mật, u đầu tuỵ hoặc u mạc treo... chèn gây tắc ống mật chủ. Bilirubin liên hợp bị ứ trong ống mật, tràn vào máu.
