05-06-2012, 11:07 PM
1. Nguyên tắc:
Xác định các thuốc trừ sâu nhóm Phosphor hữu cơ ( bao gồm: Methyl parathion (Wofatox), Parathion, DDVP (Dichlovos), Dipterex,...) trong mẫu thử bằng phản ứng màu, phản ứng tạo Indophenol, sắc ký lớp mỏng, quang phổ UV- VIS, sắc ký khí.
2. Quy trình kỹ thuật
2.1 Chuẩn bị:
- Dụng cụ: Ống nghiệm, bát sứ, đũa thuỷ tinh, Bản mỏng Silicagel G hoặc 60GF254, Bình triển khai sắc ký, đầu côn nhỏ, đầu phun sương, quả bóp, máy sấy, máy đo UV, nồi cách thuỷ.
- Hoá chất: H[sub]2[/sub]SO[sub]4[/sub], kẽm, phenol 1%, amoniac 25% n-hexan, aceton, paladi clorid 0,25% trong HCl 2N.
- Mẫu thử: Mẫu thử được chiết theo quy trình chung bằng Cloroform hoặc Ether . Mẫu thử lấy từ cắn A.
2.2 Tiến hành.
2.2.1 Phản ứng màu ( Áp dụng cho Nhóm Phospho có nhân thơm)
2.2.1.1 Phản ứng với kiềm cho màu vàng chanh, mất màu khi bị acid hóa
Cặn chiết hoặc 5mL nước tiểu hoặc nước rửa dạ dày cho vào một ống nghiệm, thêm dung dịch NaOH tới pH= 9-10, đung cách thủy 30 phút, nếu có màu vàng chanh xuất hiện thì có khả năng có Methyl parathion.
2.2.1.1 Phản ứng tạo Indophenol
Dung dịch màu vàng chanh ở trên, cho thêm H[sub]2[/sub]SO[sub]4[/sub] đặc tới khi hết màu vàng, thêm 1 hạt kẽm và đung cách thủy sôi 15 phút. Gạn lấy nước, bỏ kẽm thừa. Để nguội, thêm 1mL dung dịch phenol 1% trong nước, sau đó thêm từ từ dung dịch amoniac 25% theo thành ống nghiệm. Nếu thấy mặt tiếp giáp giữa 2 lớp chất lỏng có vòng màu xanh thì chứng tỏ có thuốc trừ sâu phospho hữu cơ loại có nhân para nitrophenol. Song song làm một mẫu trắng.
2.2.2 Sắc ký lớp mỏng.
- Pha dung môi khai triển n- hexan: aceton với tỉ lệ tương đương 4:1, lắc đều rồi đổ vào bình triển khai (chú ý đổ 1 lượng không quá 1cm chiều cao trong bình triển khai) đậy nắp lại để dung môi hoà trộn đều trước khi đặt bản sắc ký vào ít nhất 15 phút.
- Dùng đầu côn nhỏ chấm khoảng 15µL mẫu thử lên bản mỏng. Đồng thời chấm mẫu chuẩn đối chiếu cách mẫu thử khoảng 1cm. Chú ý chấm cách mép dưới bản mỏng khoảng 1cm và vết chấm càng gọn càng tốt, vừa chấm ta vừa sấy khô.
- Đặt bản mỏng vào trong bình triển khai đã có sẵn dung môi ở trên. Chờ dung môi ngấm dần lên tới khi cách mép trên 1cm ta nhấc bản mỏng ra. Có thể để khô tự nhiên hoặc sấy khô.
- Soi qua đèn tử ngoại để nhận biết sơ bộ.
- Phun thuốc thủ hiện màu: phun thuốc thử paladi clorid 0,25%, vết chấm có màu hồng và có Rf trùng với mẫu chuẩn.
2.2.3 Đo quang phổ UV- VIS
- Cách 1: Lấy cặn chiết A đem hoà tan vào Methanol (có thể lọc qua giấy lọc) đo quang phổ UV- VIS.
Kết quả: + Methyl parathion cho đỉnh phổ cực đại tại 269nm
+ Parathion cho đỉnh phổ cực đại tại 274nm
+ DDVP cho đỉnh phổ cực đại tại 286nm
+ Dipterex cho 2 đỉnh phổ cực đại tại 232nm và 272nm
- Cách 2: Chạy sắc ký bản mỏng của cặn chiết A sau đó sấy khô, soi đèn tử ngoại dùng bút chì xác định các vết. Cạo các vết này ra hoà tan vào Methanol lọc qua giấy lọc sau đó đo quang phổ UV-VIS. Các đỉnh hấp thụ sẽ tương ứng cho từng chất.
3. Kết quả:
- Mẫu thử phải dương tính với các phương pháp trên mới có thể kết luận.
- Ngoài ra hiện nay để kết quả đạt độ chính xác cao dùng kỹ thuật trên máy sắc ký khí có gắn khối phổ (GC-MS)
- Nếu không đủ các điều kiện thử nghiệm trên phải tiến hành phân tích sắc ký lớp mỏng chạy trên 3 hệ dung môi khác nhau đối chiếu mẫu chuẩn đều cho kết quả tương đương mẫu chuẩn mới được phép kết luận.