05-06-2021, 11:03 AM
KỸ THUẬT LẤY MÁU ĐỘNG MẠCH QUAY LÀM
XÉT NGHIỆM KHÍ MÁU
I. ĐỊNH NGHĨA
– Xét nghiệm Khí máu động mạch là xét nghiệm để đánh giá tình trạng hô hấp, chuyển hóa và toan kiềm của người bệnh
– Đây là thủ thuật lấy máu động mạch quay làm xét nghiệm khí máu.
II. CHỈ ĐỊNH
– Chẩn đoán các rối loạn thăng bằng kiềm toan.
– Đánh giá bản chất, mức độ nặng, theo dõi đáp ứng điều trị các rối loạn hô hấp và chuyển hóa.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
– Thận trọng đối với những trường hợp rối loạn đông cầm máu.
– Tuần hoàn động mạch quay kém.
– Nhiễm trùng da vùng định lấy khí máu.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
– Đầy đủ trang phục
– Rửa tay thường quy
– Kiến thức thái độ, tâm lý, tác phong
2. Dụng cụ
– Khay chữ nhât (khay quả đậu)
– Bông cồn, bông khô, băng dính
– Bơm tiêm 1ml có tráng heparin
– Găng tay vô khuẩn
– Dụng cụ khác: xô đựng rác thải, hồ sơ bệnh án, chỉ định xét nghiệm.
3. Người bệnh
– Thông báo, giải thích cho gia đ nh người bệnh về thủ thuật sắp làm
– Đánh giá tình trạng người bệnh
– Đặt người bệnh ở tư thế thoải mái (nằm, ngồi) để cẳng tay ngửa trên m t phẳng, cổ tay duỗi.
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra hồ sơ theo quy định của Bộ Y tế.
2. Kiểm tra người bệnh
3. Thực hiện kỹ thuật
– Rửa tay thường quy (sát khuẩn tay nhanh)
– Xác định đúng người bệnh
– Đánh giá tình trạng người bệnh
– Bắt mạch cổ tay để xác định sơ bộ vị trí động mạch quay
– Rửa tay, đi găng
– Bắt mạch bằng ngón hai, ba (không chọc khi không xác định được mạch)
– Sát khuẩn vùng da định lấy khí máu.
– Chọc kim qua da theo góc 15 độ, m t vát kim quay lên trên (Nếu chọc đúng động mạch sẽ thấy máu trào qua đốc kim, dao động theo nhịp mạch.)
– Lấy đủ lượng máu cần thiết.
– Rút kim, dùng bông khô ấn chặt vào vị trí lấy máu 5 phút.
– Thu dọn dụng cụ và chuyển bệnh phẩm làm xét nghiệm khí máu.
– Rửa tay, ghi chép hồ sơ bệnh án.
VI. THEO DÕI
Sau khi lấy máu, kiểm tra vị trí chọc xem có chảy máu kéo dài không
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
Các tai biến rất ít gặp
– Phình động mạch quay (thường do chọc kim nhiều lần),
– Tụ máu tại chỗ,
– Chảy máu không kiểm soát được.
Nguồn tài liệu:– Phình động mạch quay (thường do chọc kim nhiều lần),
– Tụ máu tại chỗ,
– Chảy máu không kiểm soát được.
Quyết định 2831/QĐ-BYT ngày 04/7/2019 của Bộ Y tế ban hành tài liệu hướng dẫn quy trình kỹ thuật Nhi