Tác giả: PGS.TSKH Phan Sỹ An (chủ Biên)
Nhà xuất bản: NXB Y Học
Trình bày một cách khái quát về y học hạt nhân; Ghi đo phóng xạ trong y học hạt nhân; Hóa dược phóng xạ hạt nhân; Y học hạt nhân chuẩn đoán; Định lượng miễn dịch phóng xạ; Y học hạt nhân điều trị; An toàn phóng xạ trong y tế.
Lời giới thiệu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Chương I: Mở đầu (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, PGS. TS. Trần Xuân Trường)
1. Định nghĩa và lịch sử phát triển . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2. Hệ ghi đo phóng xạ và thể hiện kết quả trong y học. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3. Các kỹ thuật cơ bản trong áp dụng ĐVPX vào YHHN. . . . . . . . . . . . . . . . . 9
4. Nội dung của Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
5. Vai trò của Y học hạt nhân trong các chuyên khoa khác. . . . . . . . . . . . . . . 13
6. Tình hình Y học hạt nhân ở nước ta và trên thế giới. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Chương II: Ghi đo phóng xạ trong y học hạt nhân (PGS. TS. Trần Xuân Trường, PGS. TSKH. Phan Sỹ An)
1. Nguyên lý và các thiết bị ghi đo bức xạ ion hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Các loại máy và kỹ thuật ghi hình. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Chương III: Hoá dược phóng xạ (PGS. TS. Trần Xuân Trường, PGS. TSKH. Phan Sỹ An)
Phần I: Hoá phóng xạ
1. Các phương pháp điều chế hạt nhân phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2. Hợp chất đánh dấu hạt nhân phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3. ứng dụng các hợp chất đánh dấu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Phần II: Dược phóng xạ 1. Các đặc trưng của thuốc phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2. Cơ chế tập trung thuốc phóng xạ trong chẩn đoán và điều trị. . . . . . . . . . . . 36
3. Kiểm tra chất lượng dược chất phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Chương IV: Y học hạt nhân chẩn đoán (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, Ths. Nguyễn Thành Chương)
Phần I: Thăm dò chức năng và ghi hình bằng đồng vị phóng xạ
1. Chẩn đoán các bệnh tuyến giáp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
2. Thăm dò chức năng thận và đường tiết niệu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
3. Chẩn đoán bệnh nRo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
4. Chẩn đoán bệnh tim mạch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
5. Ghi hình xương. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
6. Thăm dò chức năng phổi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
7. Chẩn đoán một số bệnh đường tiêu hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Phần II: Ghi hình khối u bằng đồng vị phóng xạ (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, BSCKI. Đào Thị Bích Thuỷ)
1. Một số nguyên tắc chung của ghi hình khối u không đặc hiệu. . . . . . . . . . . 90
2. ứng dụng lâm sàng của phương pháp ghi hình không đặc hiệu . . . . . . . . . . 91
3. Ghi hình miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
4. Ghi hình khối u theo nguyên tắc chuyển hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Chương V: Định lượng miễn dịch phóng xạ (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, Ths. Nguyễn Thị The
) 1. Nguyên lý chung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
2. Các thành phần cơ bản trong định lượng miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . 110
3. Các bước tiến hành. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
4. Định lượng bằng phương pháp đo phóng xạ miễn dịch. . . . . . . . . . . . . . . . 113
5. Kiểm tra chất lượng trong định lượng phóng xạ miễn dịch. . . . . . . . . . . . . 115
6. Một số ưu, nhược điểm của phương pháp định lượng miễn dịch phóng xạ 115
7. ứng dụng trong lâm sàng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Chương VI: Y học hạt nhân điều trị (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, Ths. Nguyễn Đắc Nhật, TS. Trần Đình Hà)
1. Đại cương. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
2. Những yếu tố ảnh hưởng trong điều trị bằng Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . 122
3. An toàn phóng xạ trong điều trị bằng Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . 124
4. Một số kỹ thuật điều trị cụ thể. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
A. Điều trị một số bệnh tuyến giáp bằng thuốc phóng xạ 131I. . . . . . . . . . . 127
B. Điều trị bệnh tim mạch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
C. Y học hạt nhân điều trị các bệnh máu và cơ quan tạo máu. . . . . . . . . . . 139
D. Điều trị bệnh thuộc hệ thống xương khớp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
E. Y học hạt nhân điều trị bệnh ung thư gan tiên phát. . . . . . . . . . . . . . . . . 145
G. Điều trị di căn ung thư gây tràn dịch các khoang cơ thể. . . . . . . . . . . . . 150
H. Y học hạt nhân điều trị các bệnh thần kinh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
I. Điều trị bằng miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Chương VII: An toàn phóng xạ trong y tế (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, Ths. Nguyễn Thị The)
1. Các nguồn chiếu xạ khác nhau lên cơ thể con người. . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
2. Hiệu ứng sinh học của bức xạ ion hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
3. Các đơn vị đo thường dùng trong an toàn phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
4. Tiêu chuẩn về giới hạn liều trong an toàn bức xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
5. Các nguyên tắc bảo vệ khi làm việc với nguồn phóng xạ kín. . . . . . . . . . . . 164
6. Các nguyên tắc bảo vệ khi làm việc với nguồn phóng xạ hở. . . . . . . . . . . . 165
7. Bảo vệ bệnh nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
8. Bảo vệ môi trường. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
9. Nội quy an toàn khi thao tác với các chất phóng xạ và nguồn bức xạ . . . . . 170
Nhà xuất bản: NXB Y Học
Trình bày một cách khái quát về y học hạt nhân; Ghi đo phóng xạ trong y học hạt nhân; Hóa dược phóng xạ hạt nhân; Y học hạt nhân chuẩn đoán; Định lượng miễn dịch phóng xạ; Y học hạt nhân điều trị; An toàn phóng xạ trong y tế.
Lời giới thiệu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Chương I: Mở đầu (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, PGS. TS. Trần Xuân Trường)
1. Định nghĩa và lịch sử phát triển . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2. Hệ ghi đo phóng xạ và thể hiện kết quả trong y học. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3. Các kỹ thuật cơ bản trong áp dụng ĐVPX vào YHHN. . . . . . . . . . . . . . . . . 9
4. Nội dung của Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
5. Vai trò của Y học hạt nhân trong các chuyên khoa khác. . . . . . . . . . . . . . . 13
6. Tình hình Y học hạt nhân ở nước ta và trên thế giới. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Chương II: Ghi đo phóng xạ trong y học hạt nhân (PGS. TS. Trần Xuân Trường, PGS. TSKH. Phan Sỹ An)
1. Nguyên lý và các thiết bị ghi đo bức xạ ion hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Các loại máy và kỹ thuật ghi hình. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Chương III: Hoá dược phóng xạ (PGS. TS. Trần Xuân Trường, PGS. TSKH. Phan Sỹ An)
Phần I: Hoá phóng xạ
1. Các phương pháp điều chế hạt nhân phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2. Hợp chất đánh dấu hạt nhân phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3. ứng dụng các hợp chất đánh dấu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Phần II: Dược phóng xạ 1. Các đặc trưng của thuốc phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
2. Cơ chế tập trung thuốc phóng xạ trong chẩn đoán và điều trị. . . . . . . . . . . . 36
3. Kiểm tra chất lượng dược chất phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Chương IV: Y học hạt nhân chẩn đoán (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, Ths. Nguyễn Thành Chương)
Phần I: Thăm dò chức năng và ghi hình bằng đồng vị phóng xạ
1. Chẩn đoán các bệnh tuyến giáp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
2. Thăm dò chức năng thận và đường tiết niệu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
3. Chẩn đoán bệnh nRo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
4. Chẩn đoán bệnh tim mạch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
5. Ghi hình xương. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
6. Thăm dò chức năng phổi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
7. Chẩn đoán một số bệnh đường tiêu hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Phần II: Ghi hình khối u bằng đồng vị phóng xạ (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, BSCKI. Đào Thị Bích Thuỷ)
1. Một số nguyên tắc chung của ghi hình khối u không đặc hiệu. . . . . . . . . . . 90
2. ứng dụng lâm sàng của phương pháp ghi hình không đặc hiệu . . . . . . . . . . 91
3. Ghi hình miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
4. Ghi hình khối u theo nguyên tắc chuyển hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Chương V: Định lượng miễn dịch phóng xạ (PGS. TS. Mai Trọng Khoa, Ths. Nguyễn Thị The
) 1. Nguyên lý chung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
2. Các thành phần cơ bản trong định lượng miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . 110
3. Các bước tiến hành. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
4. Định lượng bằng phương pháp đo phóng xạ miễn dịch. . . . . . . . . . . . . . . . 113
5. Kiểm tra chất lượng trong định lượng phóng xạ miễn dịch. . . . . . . . . . . . . 115
6. Một số ưu, nhược điểm của phương pháp định lượng miễn dịch phóng xạ 115
7. ứng dụng trong lâm sàng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
Chương VI: Y học hạt nhân điều trị (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, Ths. Nguyễn Đắc Nhật, TS. Trần Đình Hà)
1. Đại cương. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
2. Những yếu tố ảnh hưởng trong điều trị bằng Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . 122
3. An toàn phóng xạ trong điều trị bằng Y học hạt nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . 124
4. Một số kỹ thuật điều trị cụ thể. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124
A. Điều trị một số bệnh tuyến giáp bằng thuốc phóng xạ 131I. . . . . . . . . . . 127
B. Điều trị bệnh tim mạch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
C. Y học hạt nhân điều trị các bệnh máu và cơ quan tạo máu. . . . . . . . . . . 139
D. Điều trị bệnh thuộc hệ thống xương khớp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
E. Y học hạt nhân điều trị bệnh ung thư gan tiên phát. . . . . . . . . . . . . . . . . 145
G. Điều trị di căn ung thư gây tràn dịch các khoang cơ thể. . . . . . . . . . . . . 150
H. Y học hạt nhân điều trị các bệnh thần kinh. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151
I. Điều trị bằng miễn dịch phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152
Chương VII: An toàn phóng xạ trong y tế (PGS. TSKH. Phan Sỹ An, Ths. Nguyễn Thị The)
1. Các nguồn chiếu xạ khác nhau lên cơ thể con người. . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
2. Hiệu ứng sinh học của bức xạ ion hoá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
3. Các đơn vị đo thường dùng trong an toàn phóng xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161
4. Tiêu chuẩn về giới hạn liều trong an toàn bức xạ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
5. Các nguyên tắc bảo vệ khi làm việc với nguồn phóng xạ kín. . . . . . . . . . . . 164
6. Các nguyên tắc bảo vệ khi làm việc với nguồn phóng xạ hở. . . . . . . . . . . . 165
7. Bảo vệ bệnh nhân. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169
8. Bảo vệ môi trường. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170
9. Nội quy an toàn khi thao tác với các chất phóng xạ và nguồn bức xạ . . . . . 170
