02-19-2013, 05:11 PM
17. Ngộ độc INH
I. Đại cương
INH (rimifon hay isoniazid) là thuốc chống lao hiện nay thông dụng nhất.
Thuốc hấp thư nhanh qua đường tiêu hoá, sau độ 1 - 3 giờ đã có nồng độ tối đa trong máu, tác dụng kháng sinh kéo dài 24 giờ. Thuốc thấm vào não tuỷ và thải trừ qua thận. Ngộ độc cấp xảy ra đôi khi do tự tử (có thể gây tử vong) còn phần lớn do uống quá liều điều trị.
II. Tác dụng dược lý và độc tính
- Liều nguy hiểm có thể từ 1,20g
- Liều gây tử vong: 2-3g trở lên.
Thuốc tác dụng chủ yếu lên thần kinh trung ương, gây ra các rối loạn thần kinh và tâm thần.
III. Triệu chứng ngộ độc cấp
A. Ngộ độc nặng
1. Trong giờ đầu
a. Triệu chứng thần kinh: mặt và da đỏ rực, đau bụng tăng cảm giác da, nói khó, nuốt khó.
b. Triệu chứng tâm thần: lo lắng, vật vã giãy giụa lẫn lộn.
2. Vài giờ sau, xuất hiện các triệu chứng
- Xanh tím đầu chi, khó thở.
- Mạch nhanh nhỏ, phản xạ gân xương tăng, phù gai mắt.
3. Một hai ngày sau
- Khó thở, hạ huyết áp.
- Hôn mê, co giật.
- Bệnh nhân có thể tử vọng do ngạt thở trong một cơn co giật hoặc do toan chuyển hoá.
B. Ngộ độc nhẹ
Do uống quá liều (tai biến điều trị). Có thể thấy các rối loạn:
1 Tâm thần: kích thích, lẫn lộn.
2. Thần kinh: chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, khó ngủ, co giật viêm nhiều dây thần kinh.
3. Tiêu hoá: buồn nôn, nôn mửa, đau bụng ỉa chảy hoặc táo bón.
4. Thận: protein niệu (+).
5. Máu: giảm bạch cầu hạt, đôi khi giảm tiểu cầu.
6. Dị ứng: sốt, mày đay.
IV. Xử trí
A. Ngộ độc nặng
1. Vitamin B6 (pyridoxin): 1g tiêm tĩnh mạch 3 giờ một lần cho đến khi các dấu hiệu thần kinh bớt hẳn, sau đó 6 giờ một lần.
2. Nếu co giật, tiêm diazepam 10mg tĩnh mạch hoặc thiopental 0,10-0,20g tiêm tĩnh mạch chậm, sau đó đặt ống thông nội khí quản, hô hấp nhân tạo.
3. Nên đặt ống nội khí quản ngay nếu có hôn mê
4. Chống toan huyết bằng natri bicarbonat 1,4% hoặc THAM 0,3M truyền tĩnh mạch (500-1000m1).
5. Tăng thải trừ qua thận bằng furosemid (hoặc manitol)
B. Ngộ độc nhẹ
- Tiêm vitamin B6 0,50-1g ngày 2-3 lần vào bắp hoặc tĩnh mạch.
- Chống táo bón bằng prosticmin 0,5mg dưới da.
- Chống các rối loạn thần kinh bằng diazepam 5-10mg uống
… …
… … …
I. Đại cương
INH (rimifon hay isoniazid) là thuốc chống lao hiện nay thông dụng nhất.
Thuốc hấp thư nhanh qua đường tiêu hoá, sau độ 1 - 3 giờ đã có nồng độ tối đa trong máu, tác dụng kháng sinh kéo dài 24 giờ. Thuốc thấm vào não tuỷ và thải trừ qua thận. Ngộ độc cấp xảy ra đôi khi do tự tử (có thể gây tử vong) còn phần lớn do uống quá liều điều trị.
II. Tác dụng dược lý và độc tính
- Liều nguy hiểm có thể từ 1,20g
- Liều gây tử vong: 2-3g trở lên.
Thuốc tác dụng chủ yếu lên thần kinh trung ương, gây ra các rối loạn thần kinh và tâm thần.
III. Triệu chứng ngộ độc cấp
A. Ngộ độc nặng
1. Trong giờ đầu
a. Triệu chứng thần kinh: mặt và da đỏ rực, đau bụng tăng cảm giác da, nói khó, nuốt khó.
b. Triệu chứng tâm thần: lo lắng, vật vã giãy giụa lẫn lộn.
2. Vài giờ sau, xuất hiện các triệu chứng
- Xanh tím đầu chi, khó thở.
- Mạch nhanh nhỏ, phản xạ gân xương tăng, phù gai mắt.
3. Một hai ngày sau
- Khó thở, hạ huyết áp.
- Hôn mê, co giật.
- Bệnh nhân có thể tử vọng do ngạt thở trong một cơn co giật hoặc do toan chuyển hoá.
B. Ngộ độc nhẹ
Do uống quá liều (tai biến điều trị). Có thể thấy các rối loạn:
1 Tâm thần: kích thích, lẫn lộn.
2. Thần kinh: chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, khó ngủ, co giật viêm nhiều dây thần kinh.
3. Tiêu hoá: buồn nôn, nôn mửa, đau bụng ỉa chảy hoặc táo bón.
4. Thận: protein niệu (+).
5. Máu: giảm bạch cầu hạt, đôi khi giảm tiểu cầu.
6. Dị ứng: sốt, mày đay.
IV. Xử trí
A. Ngộ độc nặng
1. Vitamin B6 (pyridoxin): 1g tiêm tĩnh mạch 3 giờ một lần cho đến khi các dấu hiệu thần kinh bớt hẳn, sau đó 6 giờ một lần.
2. Nếu co giật, tiêm diazepam 10mg tĩnh mạch hoặc thiopental 0,10-0,20g tiêm tĩnh mạch chậm, sau đó đặt ống thông nội khí quản, hô hấp nhân tạo.
3. Nên đặt ống nội khí quản ngay nếu có hôn mê
4. Chống toan huyết bằng natri bicarbonat 1,4% hoặc THAM 0,3M truyền tĩnh mạch (500-1000m1).
5. Tăng thải trừ qua thận bằng furosemid (hoặc manitol)
B. Ngộ độc nhẹ
- Tiêm vitamin B6 0,50-1g ngày 2-3 lần vào bắp hoặc tĩnh mạch.
- Chống táo bón bằng prosticmin 0,5mg dưới da.
- Chống các rối loạn thần kinh bằng diazepam 5-10mg uống
… …
… … …
